Bescherming van de woning van een zelfstandige: zo werkt het

Als zelfstandige kan je je gezinswoning laten beschermen tegen beslag voor toekomstige beroepsschulden. Met één notariële formaliteit scherm je je hoofdverblijfplaats af, zodat professionele schuldeisers daar niet aan kunnen.

In één oogopslag

• Wat? Een verklaring van onbeslagbaarheid van je gezinswoning.

• Voor wie? Natuurlijke personen met een zelfstandige activiteit (ook in bijberoep en bedrijfsleiders die privé eigenaar/vruchtgebruiker zijn).

• Waarop? Alleen op je hoofdverblijfplaats (de woning waar je effectief woont).

• Waartegen? Enkel tegen beroepsschulden die ontstaan ná de registratie van de verklaring.

• Niet beschermd: privéschulden, oude beroepsschulden (vóór registratie) en gemengde schulden.

De 30%-regel (beroepsgebruik van de woning)

• Gebruik je minder dan 30% van de woning beroepsmatig? → Volledige woning is beschermd.

• Gebruik je 30% of meer beroepsmatig? → Alleen het privégedeelte is beschermd. Daarvoor moet het privé- en beroepsdeel duidelijk worden afgebakend (bv. via basisakte/plan).

Hoe stel je de bescherming in? (stappenplan)

1. Afspraak bij de notarisBespreek je situatie (eigendomstitel, samenlevingsvorm, beroepsgebruik, eventuele hypotheken).

2. Opmaak authentieke akteDe notaris stelt de verklaring van onbeslagbaarheid op met een gedetailleerde beschrijving van het onroerend goed en de aard van je rechten (eigen, gemeenschappelijk of onverdeeld).

3. Instemming partner (indien van toepassing)Bij huwelijk of wettelijke samenwoning wordt de instemming van de echtgenoot/partner opgenomen waar vereist.

4. Registratie/overschrijvingDe notaris laat de akte overschrijven zodat de bescherming tegenwerpelijk is aan schuldeisers. Vanaf die datum werkt de bescherming.

5. Bewijs bewarenBewaar een afschrift van de akte en het registratiedocument bij je belangrijke papieren.

Wanneer werkt het (en wanneer niet)?

• Wel: Beroepsschulden die ontstaan na de overschrijving/registratie.

• Niet: Beroepsschulden die ouder zijn dan de registratie, privéschulden en gemengde schulden.

• Verhuizen of verkopen? De bescherming volgt niet automatisch mee. Voor je nieuwe hoofdverblijfplaats moet je opnieuw zo’n verklaring laten opmaken.

Praktische aandachtspunten

• Financiering: Omdat (een deel van) de woning buiten verhaal staat, kunnen banken extra zekerheden vragen bij nieuwe kredieten.

• Ondernemingsvorm: De maatregel is er voor natuurlijke personen. Vennootschappen zelf kunnen geen verklaring voor hun “woning” doen; een bedrijfsleider-eigenaar kan dat wel voor zijn privéwoning.

• Latere wijzigingen: Wijzigt je beroepsgebruik (onder/over 30%), of je gezinssituatie/eigendomsstructuur? Laat nakijken of een aanpassing of nieuwe akte nodig is.

• Intrekken kan: Wil je de bescherming opheffen (bv. in functie van een krediet)? Dat kan opnieuw via de notaris.

Checklist vóór je naar de notaris gaat

•  Eigendomsbewijzen (eigen/gemeenschappelijk/onverdeeld) verzameld

•  Beroepsgebruik correct ingeschat (< 30% of ≥ 30%)

•  Overzicht bestaande beroeps- en privéschulden

•  Hypotheken/lasten in kaart

•  Gezinssituatie (huwelijk/samenwoning) en vereiste instemming duidelijk

Samengevat

Met een notariële verklaring kan je als zelfstandige je gezinswoning effectief afschermen tegen toekomstige beroepsschulden. Let wel op de grenzen: enkel voor je hoofdverblijfplaats, niet voor privéschulden, en respecteer de 30%-regel bij beroepsgebruik.

Ben je op zoek naar een goede accountant online of te Aalst? Neem snel contact met ons op.